30-daagse: soms lastige gladheidnachten

do 20 januari 2022

2 minutes read

Foto: Ton Wesselius

Wat weer betreft ziet de nieuwe uitvoer van de 30-daagse er allerminst spannend uit. Voor gladheidbestrijders lijkt een tamelijk rustige periode aan te breken. Af en toe een (winterse) bui, een keer een nachtje met condensatiegladheid, moeilijk klinkt het in elk geval niet. Toch zitten er soms lastige nachten tussen waarin bewaking het verschil maakt.

Hogedrukgebieden aan zet

De komende weken staan in het teken van hogedrukgebieden in onze (directe) omgeving. Actieve storingen of scherpe overgangen tussen zacht en koud weer blijven op grote afstand van ons land. Het rustige en vaak grijze weer dat de afgelopen weken de overhand had in ons land, zullen we ook de komende weken naar verwachting nog vaak zien.

eps_pluim_tt_06260-4

De komende 15 dagen veel van hetzelfde volgens de meest recente uitdraai van het ECMWF-weermodel. Vaak boven nul, maar het hoeft maar even op te klaren om rond het vriespunt uit te komen.

De oorzaak van dit -inmiddels toch vastgeroeste- weerpatroon moeten we zoeken in de polaire vortex, kortgezegd de atmosferische motor op het noordelijk halfrond dat de belangrijke weersystemen aanstuurt. Deze polaire vortex, ook wel poolwervel genoemd, is momenteel vrij klein. Hierdoor ligt de scheidslijn tussen de koude winterlucht en de zachte lucht uit het zuiden gemiddeld genomen vrij noordelijk, daarmee ook alle belangrijke weersystemen.

Het hogedrukgebied dat we vaak boven de Azoren zien, ligt de komende weken juist vaak boven de Britse Eilanden of boven onze omgeving. De krachtige depressies die normaliter nabij IJsland boven de Atlantische Oceaan liggen, zien we juist veel noordelijker. Het gevolg is dat het wisselvallige winterweer, dat toch gebruikelijk is voor ons land, zich meer in Scandinavië afspeelt, terwijl wij juist met vaak rustig weer te maken hebben.

Bewaking van groot belang

Depressies met flinke sneeuwval, grootschalige gladheid door ijzel of geregeld nachten met bevriezing na winterse buien; dit zullen we de komende weken dus nauwelijks tegenkomen. De komende periode komen naar verwachting juist meer kwakkelnachten voor met laaghangende bewolking en soms opklaringen waarin het kwik toch vrij gemakkelijk tot rond of onder het vriespunt daalt en mist kan ontstaan. Juist dit soort nachten zijn voor gladheidbestrijders lastig. 

Een opklaring met vorst en dunne mist of een gebied met dikke mist en lage bewolking, het maakt nogal wat uit voor de kans op gladheid. In veel nachten hoeft de strooiploeg de komende weken waarschijnlijk de weg niet op; de wegen blijven boven nul of zijn niet nat. Die paar nachten waarin wél gestrooid moet worden vanwege bevriezing of rijpvorming, zal de dienstdoend meteoroloog van grote waarde zijn. Een goede verwachting en bewaking maken dan het verschil tussen onnodig strooien of het uitsparen van strooirondes. Onlangs zagen we nog een mooi praktijkvoorbeeld van onnodig strooien.

Is de winter ook afgeschreven?

Zeker wanneer we verder in februari komen, begint het lengen van de daglichtperiode merkbaar te worden. Vooral wanneer de zon overdag vrij spel heeft, kan het wegdek en de ondergrond steeds verder opwarmen. Toch kan februari nog behoorlijk uithalen wat winterweer betreft, om 2012 en afgelopen jaar maar even als voorbeeld te noemen. Uitsluiten kunnen we het natuurlijk niet, maar een ronduit winters scenario behoort ook niet tot de meest waarschijnlijke opties.

ps2png-worker-commands-d7cb56cfd-kvfq8-6fe5cac1a363ec1525f54343b6cc9fd8-xcUMRc

De komende weken een (zwakke) westelijke stroming of een geblokkeerd patroon met langdurige hetzelfde weerbeeld volgens de langetermijnberekeningen van het ECMWF. Voor de meteoroloog geen spectaculair beeld.

Hoe een winter gemiddeld verloopt wat gladheid betreft, is hier te lezen: De Nederlandse winter uitgelicht: hoeveel gladheidsdagen kent ons klimaat per regio?

Bekijk ook onze video's over de verschillende vormen van gladheid

Over de verschillende vormen van gladheid hebben we ook uitlegvideo's gemaakt. Op een visuele manier wordt uitgelegd hoe de gladheid ontstaat.

Bekijk de video's

Blijf op de hoogte;
wij brengen jou naar het beslispunt

Meld je aan voor betrouwbare informatieoplossingen en sluit je aan bij 4.500+
maritiem-, verkeers-, ov- en metocean-professionals die op ons vertrouwen.