De aarde warmt op en dat zien we tegenwoordig niet alleen in de weerstatistieken voorbij komen. Ook in het dagelijks leven merken we dat het weer grilliger wordt. Daarbij komen warme dagen veel vaker voor en koude dagen worden steeds schaarser. Of dat betekent dat we in 2050 geen gladheid meer hebben is nog maar zeer de vraag.
Vaak is het in exotische oorden waar orkanen, overstromingen en hittegolven huishouden, maar ook in ons land krijgen we al af en toe met extreem weer te maken. Zo werd in de zomer van 2019 voor het eerst een temperatuur van meer dan 40 graden gemeten en in de zomer van 2021 was er in het zuiden van Limburg sprake van een heuse watersnood.
Ook de winters in ons land veranderen; ze worden warmer. Westelijke winden zorgen vaker voor aanvoer van milde en vochtige lucht. Het regent regelmatig en de temperatuur ligt ruim boven nul. Het aantal avonden en nachten waarop de strooiwagens moeten uitrukken is de laatste jaren iets afgenomen, maar zelfs in zeer zachte winters komt het nog wel af en toe tot een koude nacht met wat gladheid door bevriezing, condensatie of enige winterse neerslag.
Winters in Nederland zijn grillig
De Nederlandse winters zijn echter heel grillig. Soms pakt de winter wat kouder uit en dan komen gladheidbestrijders veel vaker dan gemiddeld in actie. Wat we ook zien is dat winterweer slechts kortstondig is en dat in een week tijd sneeuw, ijzel en vrieskou veel van de gladheidbestrijders vraagt en het na die week opeens gedaan is met Koning Winter.
Een mooi voorbeeld hiervan beleefden we in de winter van 2020-2021. In december en januari was er slechts af en toe een plaagstootje van de winter, maar begin februari trok een portie diepvrieskou in sneltreinvaart van Scandinavië naar Nederland. De regen die viel ging over in sneeuw en in een groot deel van het land viel een voor Nederlandse begrippen dik pak sneeuw. Met een stevige oostenwind stoof de sneeuw over de velden en wisten zich op windluwe plekken forse sneeuwduinen te vormen. Na een kleine week met soms strenge vorst, trad de dooi in. Binnen een week was de temperatuur zelfs opgelopen tot bijna 20 graden. Winter en lente binnen één week dus. Heel bijzonder, maar wel passend bij het huidige (veranderende) klimaat.
Foto: Ed Slagboom
Een ander voorbeeld beleefden we vorig jaar. In december 2022 ontstond een groot hogedrukgebied boven Scandinavië waardoor we met een oostelijke stroming te maken kregen. Koude lucht bereikte ons land. Gedurende de week kregen we ook met buitjes te maken vanuit het noordwesten waardoor er neerslag viel op een bevroren ondergrond. En de koude week werd afgesloten met een dooiaanval waarbij er grote schaal ijzel voor kwam. Een echte winterse week waar de gladheidsbestrijders erg druk waren. De weken daarna verliepen zeer zacht met een recordzachte oud- én nieuwjaarsdag!
Conclusie: blijf in opwarmend klimaat rekening houden met gladheid
De winters worden de komende decennia's steeds wat warmer door overheersende westenwinden. Er valt veelvuldig regen, waardoor de wegen vaak nat zijn, maar met temperaturen ruim boven nul is van gladheid geen sprake. Toch kan heel af en toe koude lucht uit het noorden van Europa zich nog even kortstondig uitspreiden over ons land en juist op die momenten moeten we er als gladheidbestrijders wel staan. Ook in 2050!
Strooiheld van het jaar
Dit gladheidsseizoen zetten we de zogenaamde ‘strooihelden’ weer in het zonnetje. Iedereen die zich met gladheidbestrijding bezighoudt, valt onder deze categorie. Ken jij iemand die deze titel meer dan verdiend heeft? Kijk dan op onze strooiheldenpagina en nomineer je collega voor Strooiheld van het jaar!
