Hoe zorg je dat er bedrijfsbreed consistent gebruik wordt gemaakt van een objectieve weersverwachting, zodat faalkosten gerelateerd aan het weer voorkomen worden? Marco Oosterveld, afdelingshoofd Advies bij BAM Infra Nederland, boog zich in 2010 over deze vraag. “Bouw Support is onderdeel geworden van ons primaire proces voor kwaliteitswaarborging.” 

Weerapp voor de bouw

BAM Infra opereert in de huidige markt niet alleen in de uitvoering. Advies en R&D spelen een grote rol binnen het bouwbedrijf. Zo ondersteunt een team van adviseurs en ontwikkelaars bij wegbouwkundige vraagstukken in binnen- en buitenland – ook als het gaat om het voorkomen van problemen. Wanneer zijn de weersomstandigheden bijvoorbeeld goed genoeg om de kwaliteit van het asfalt te garanderen?  

Ruim tien jaar geleden werkten Marco Oosterveld en zijn collega’s met een zelfontworpen tool. In een Excel-bestand voegden ze de te verwachten weersomstandigheden in om te achterhalen of het verstandig was om morgen of overmorgen aan het werk te gaan. “Echt robuust was dat natuurlijk niet. De één vult de Excelsheet net wat anders in dan de ander. Laat staan dat daar elke dag tijd voor is”, aldus Oosterveld. Achterop het magazine van Cobouw zag Oosterveld dagelijks de weersverwachtingen van Weerplaza en nam daarop contact op met Menno Bom, CEO van Infoplaza, voor een offerte voor een app.  
 
Maar de tijd bleek nog niet rijp om te investeren in een weerapp voor de bouw. De  Excelsheet deed voorlopig wat het moest doen: inzicht geven in werkbare uren voor kritische werkzaamheden. Wordt vervolgd, zo was de conclusie.

Van subjectieve naar objectieve weersverwachtingen 

Omleidingen, afgesloten snelwegen en snelheidsbeperkingen: het asfalteren van wegen brengt voor weggebruikers veel ongemakken met zich mee. Daarom wordt elke stap in het proces zorgvuldig ingepland, altijd zorgvuldig rekening houdend met de weersverwachting. Dat is precies waarom die verwachting volgens Oosterveld moet kloppen. “Anders zet je heel Nederland onnodig op zijn kop. Kijk, als het om asfalteren gaat zijn we dé experts. Maar het voorspellen van het weer, dat moeten we echt aan anderen overlaten.”   

Het BAM Infra team maakte echter gebruik van verschillende weerbronnen. “De één zweert bij het weer van Teletekst, de ander werkt met online weerwebsites en weer een andere collega beslist simpelweg op basis van een project uit het verleden met soortgelijk weer of er gewerkt kan worden of niet.” 

Een paar jaar later diende zich opnieuw een kans aan om meer consistentie in het beslissingsproces te brengen. Bouwend Nederland bood haar leden de diensten van Infoplaza aan via Bouwweer. Op uitnodiging van de brancheorganisatie dachten Oosterveld en zijn collega’s mee over de look & feel, de layout en functionaliteiten zoals rapportages over verletdagen. Daar rolde een overzichtelijk dashboard uit met kleurcodes voor werkbaarheidsvensters.  

Niet marchanderen op kwaliteit

Dagen waarop er honderd man op tien verschillende locaties aan het werk zijn met asfalt, zijn eerder regel dan uitzondering bij BAM Infra. En elke dag wordt een planning voor morgen en overmorgen op basis van de weersverwachting gemaakt. Het aannemersbedrijf kreeg met Bouw Support een overzichtelijk dashboard in handen waarmee per project op basis van het weer te zien is welke werkzaamheden ingepland kunnen worden.

Voor elke fase van het asfalteerproces zijn specifieke weercriteria toegevoegd. Want voor het verwerken van asfalt mag het niet te koud zijn, een deklaag aanbrengen als het regent gaat ten koste van de kwaliteit van het wegdek en de belijning aanbrengen kan alleen als het wegdek niet vochtig is.   

Over dergelijke kwaliteitseisen – en dus de werkbaarheidsvensters in het dashboard – mag volgens Oosterveld niet te licht worden gedacht. Ook niet als de opdrachtgever of het projectteam er belang bij heeft om het werk af te maken, ondanks de slechte weersverwachting.

“Sterker nog, wij geven garanties op de producten die we leveren, vaak met een onderhoudsverplichting van een aantal jaren. Het bedrijfsbelang om die onderhoudskosten zo laag mogelijk te houden is groot. De toplaag van ZOAB bijvoorbeeld mag je onder bepaalde weersomstandigheden niet aanbrengen. Doe je dat wel, dan loop je het risico dat je binnen de garantieperiode van 5 tot 7 jaar het geasfalteerde vak moet vervangen – op eigen kosten!” 

Verantwoording voor onwerkbare dagen 

Collega’s die in de vuurline staan en moeten uitleggen waarom er een dag niet gewerkt wordt, doen dat tegenwoordig vaak aan de hand van het dashboard. De verkeerslichtkleuren spreken zowel voor teamleden als bij de opdrachtgever voor zich. “Oranje betekent dat we moeten zorgen voor beheersmaatregelen. Werken onder een tent als er regen op komst is bijvoorbeeld, het asfalt warmer maken als het wat kouder is of gewoonweg een uurtje later beginnen als het later wel droog is. Bij kleurcode rood kun je niet aan het werk, dat staat buiten kijf.“  

’s Ochtends ontvangen gebruikers de weersverwachting per mail. Elk uur wordt die verwachting in de app bijgewerkt en wanneer nodig notificaties verstuurd naar gebruikers. In de afgelopen vijf jaar, lag volgens Oosterveld het dashboard er slechts één keer uit. “De uptime is dus zeer hoog. Eigenlijk merk je pas hoe afhankelijk je bent als het er opeens niet is. Elke dag krijgen we de werkbaarheidsvensters op een presenteerblaadje. Die ochtend kreeg ik binnen een uur meerdere telefoontjes van collega’s op diverse bouwlocaties in Nederland. Fijn dacht ik toen - dit product is dus onderdeel geworden van ons primaire proces om kwaliteit te waarborgen.”